قرن‌هاست قارچ به‌عنوان یک ماده غذایی جای خود را در سفره مردم باز کرده و به‌خصوص چینی‌ها و ژاپنی‌ها آن را زیاد مصرف می‌کنند. تاکنون تحقیقات اندکی در مورد خواص قارچ انجام شده اما بررسی‌ها، حاکی از آثار دارویی قابل‌توجه آن در تقویت سیستم ایمنی بدن و درمان عفونت‌های ویروسی و انواع سرطان‌هاست.
با دکتر رضا راست‌منش، متخصص تغذیه و رژیم درمانی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در مورد ارزش غذایی این سبزی سفیدرنگ گفت‌وگو كرده‌ایم.
- با توجه به اینکه گوشت قرمز گران شده توصیه می‌کنید قارچ را جایگزین آن کنیم؟
به هیچ‌وجه. یکی از باورهای غلط درمورد قارچ، نام بردن از آن به عنوان منبع غنی پروتئین است. قارچ تازه، حدود 90 درصد یا حتی بیشتر آب دارد بنابراین میزان پروتئین، چربی و كالری آن بسیار ناچیز است. برخی خانواده‌ها با این پندار غلط، مبالغ زیادی را صرف خریدن قارچ می‌كنند وآن را جایگزین مناسبی برای گوشت می‌دانند درحالی كه می‌توان همین هزینه را صرف تهیه منابع پروتئینی دیگر مانند تخم‌مرغ كرد.
- پس با این توضیحات قارچ ماده غذایی با ارزشی نیست!
اشتباه نکنید! منافع قارچ را نمی‌توان نفی كرد چون منبع خوب تركیب‌هایی به نام پورین و پریمیدین است و برای افرادی كه دچار سوختگی‌های شدید یا سرطان هستند و لازم است سلول‌های از دست رفته‌شان سریع جایگزین شود، منبع غذایی خوبی است. از سوی دیگر، ما موادغذایی را فقط به خاطر دریافت انرژی و پروتئین مصرف نمی‌كنیم.
- اگر قارچ را با سایر موادغذایی مصرف کنیم، ممکن است اسیدهای آمینه آن کامل شود و ارزش غذایی‌اش افزایش پیدا کند؟
بله، نه تنها قارچ بلکه انواع مختلف مواد غذایی اگر با هم خورده شوند، ریزمغذی‌هایشان كامل می‌شود. وقتی موادغذایی مختلف مثل غلات، حبوبات، لبنیات، پروتئین و سبزی‌ها با هم مصرف می‌شوند، منابع كاملی از اسیدهای آمینه، ویتامین‌ها و موادمعدنی به بدن می‌رسد.
- این موضوع حقیقت دارد که قارچ تنها منبع گیاهی ویتامین D است؟
نه! در واقع ارگوسترول نوعی استرول گیاهی است که در قارچ وجود دارد. این استرول باید وارد بدن شود و مسیر خاصی را در كبد طی كند و اگر كسی كه این استرول را مصرف كرده، 20 دقیقه تا نیم‌ساعت در معرض نور خورشید بماند، زیر پوستش ویتامین D ساخته می‌شود. پس قارچ ویتامین D ندارد، بلكه پیش‌ساز آن را دارد.
- آیا ارزش غذایی قارچ‌ها با هم متفاوت است؟
نه، خواص آنها تقریبا یكسان است.
- مصرف قارچ ممنوعیت یا محدودیت هم دارد؟
مصرف قارچ برای افرادی كه اسیداوریك بالا و نقرس دارند، مضر است. برخلاف اینکه تصور می‌شود دلیل کم‌خونی، مصرف کم پروتئین و آهن است، بالا بودن اسیداوریك نیز می‌تواند باعث كم‌خونی شود. بالابودن اسید اوریك باعث سركوب هورمون اریترپویتین می‌شود و كم‌خونی ایجاد می‌كند.
- هنگام خرید قارچ به چه نكته‌هایی باید توجه کنیم؟
هرگز نباید خودمان اقدام به جمع‌آوری قارچ كنیم زیرا قارچ‌های سمی و غیرسمی آنقدر مشابه هم هستند كه حتی گیاه‌شناسان بدون استفاده از دستگاه‌های میكروسكوپی و ابزارهای مخصوص نمی‌توانند آن دو را تشخیص دهند. باید قارچ را از مراكزی كه مجوز دارند، تهیه كرد. از سوی دیگر، چون قارچ آب زیادی دارد امكان فساد، لزج و له‌شدگی آن بالاست. قارچ را می‌توان در یخچال بین 3 تا 7 روز نگهداری كرد اما بیش از این مدت به مرور لزج می‌شود و ترکیب‌هایی آزاد می‌کند كه برای افرادی كه دچار سردرد میگرنی هستند، مضر است.
- و بهترین شیوه طبخ قارچ؟
بهترین نوع طبخ قارچ، تفت دادن و پختن آن در آب خود قارچ است. در این صورت، قارچ بافت خود را حفظ می‌کند. قارچ آب زیادی دارد و حین تفت دادن خود آب می‌اندازد پس نیازی نیست به آن آب اضافه کنیم.
منبع: salamatiran.com
نظر شما